ul. Jarzębinowa 5, 58-100 Świdnica
Klasy twardości śrub
Kompletując narzędzia, spotkasz się z oznaczeniami takimi jak twardość śruby i ich klasa wytrzymałości. To ważne, ponieważ każda ze śrub ma inne właściwości, rozmiar, kształt i zastosowanie. Dzięki znajomości oznaczeń, można określić m.in. odporność śruby na rozciąganie i granicę plastyczności (definiują to klasy wytrzymałości). Twardość śruby to jednak coś innego. Ten tekst przybliży Ci zarówno oznaczenia twardości śrub, jak i klasy wytrzymałości. W konsekwencji możesz liczyć na satysfakcjonujące zakupy.
Twardość śruby i klasa wytrzymałości
Czym jest twardość śruby? To miara jej odporności na miejscowe odkształcenie plastyczne. Może ono powstać nawet na niewielkiej powierzchni śruby po nacisku innego ciała stałego. Klasy odzwierciedlają z kolei wspomnianą we wstępie wytrzymałość na i granicę plastyczności. Wartości te wyraża się za pomocą liczb rozdzielonych kropką. Pierwsza liczba oznacza minimalną wytrzymałość (i podawana jest w MPa), druga - stosunek minimalnej granicy plastyczności do minimalnej wartości na rozciąganie. Jeśli przekroczona zostanie granica plastyczności, śruby będą ulegać rozciąganiu. W przypadku przekroczenia granicy wytrzymałości, może nawet dojść do całkowitego zerwania śruby. Klasyfikację najlepiej obrazuje zamieszczona poniżej tabela.
| Własności mechaniczne i fizyczne | Klasy własności mechanicznych śrub | |||||||||||
| 3.6 | 4.6 | 4.8 | 5.6 | 5.8 | 6.8 | 8.8 | 9.8 | 10.9 | 12.9 | |||
| <M16 | >M6 | |||||||||||
| Rm [MPa] | nom. | 300 | 400 | 500 | 600 | 800 | 800 | 900 | 1000 | 1200 | ||
| min. | 330 | 400 | 420 | 500 | 520 | 600 | 800 | 830 | 900 | 1040 | 1220 | |
| Re [MPa] | nom. | 180 | 240 | 320 | 300 | 400 | 480 | 640 | 640 | 720 | 900 | 1080 |
| min. | 190 | 240 | 340 | 300 | 420 | 480 | 640 | 660 | 720 | 940 | 1100 | |
| A [%] | min. | 25 | 22 | 14 | 20 | 10 | 8 | 12 | 12 | 10 | 9 | 9 |
| HV | min. max. | 95 | 120 | 130 | 155 | 160 | 190 | 250 | 255 | 290 | 320 | 385 |
| 220 | 250 | 320 | 335 | 360 | 380 | 435 | ||||||
| HB | min. | 90 | 114 | 124 | 147 | 152 | 181 | 238 | 242 | 276 | 304 | 366 |
| max. | 209 | 238 | 304 | 319 | 342 | 361 | 4154 | |||||
| HRB | min. | 52 | 67 | 71 | 79 | 82 | 89 | – | ||||
| max. | 95 | 99 | – | |||||||||
| HRC | min. | – | 20 | 23 | 28 | 31 | 38 | |||||
| max. | – | 30 | 34 | 37 | 39 | 44 | ||||||
| HV 0,3 | max. | 320 | 356 | 380 | 402 | 454 | ||||||
| Sp [N/mm2] | 180 | 225 | 310 | 280 | 380 | 440 | 580 | 600 | 650 | 830 | 970 | |
| Z [%} | min. | – | 52 | 48 | 48 | 44 | ||||||
| U [J/cm2] | min. | – | 50 | – | 60 60 | 50 | 40 | 30 | ||||
| U [J] | min | – | 25 | 30 | 25 | 20 | 15 | |||||
Źródło: https://artykulytechniczne.pl/blog/twardosc-srub/
Oznaczenia zawarte w tabeli:
- A [%] – procentowe wydłużenie po zerwaniu,
- HV0,3 – twardość powierzchni mierzona metodą Vickersa,
- Sp – naprężenie pod obciążeniem próbnym,
- Z – przewężenie procentowe po zerwaniu,
- U – udarność czyli odporność materiału na odkształcenia.
Polska Norma PN-M-82084 przyjmuje zapisy, spośród których da się wyróżnić 10 podstawowych klas wytrzymałości - są one wytłoczone na łbie śruby. Klasy 4.6; 4.8; 5.6; 5.8; 6.8 opisują śruby zwykłe. Klasy 8.8; 10.9; 12.9 oznaczają śruby o wysokiej wytrzymałości. Przykładowo:
- klasa 8.8 to stal niskowęglowa z dodatkiem stopowym, takim jak np. bor, mangan lub chrom, hartowana i odpuszczana,
- klasa 19.9 to stal niskostopowa, która zawiera przynajmniej jeden ze składników stopowych takich jak chrom, nikiel, molibden lub wanad.
Dopasuj śruby do warunków pracy
Wyroby śrubowe trzeba dobierać zgodnie z ich przeznaczeniem: do konkretnych warunków pracy. W ten sposób śruby nie tylko spełnią nasze oczekiwania, ale też unikniemy sytuacji, w której zostałby nadwyrężony budżet. Jako producent elementów złącznych proponujemy zapoznanie się z ofertą RAWA POLSKA z siedzibą w Świdnicy. Zapewniamy produkty zgodne z normami DIN, ISO i PS. Znajdziesz u nas między innymi śruby pasowane, śruby do połączeń sprężanych HV, a także śruby nierdzewne i kwasoodporne.